Ook al vraagt 25 jaar SEMafoor voor een jubileum-jaar, zijn we nog niet helemaal operationeel met onze (digitale) SEMafoor (2.0) versie.
Maar u mag in 2024 wel wat vernieuwingen verwachten. Blijf terugkomen!
Ad Maas, voorzitter van SEM is op 4 november 2024 op 83-jarige leeftijd overleden. De betekenis van Ad Maas voor de SEM kan moeilijk overschat worden. Zijn geestelijke nalatenschap is enorm. Alex Laenen verwoordt hoe we ons Ad Maas bij SEM zullen herinneren.
Orosius plaatste de Ruthenen tussen de Gallische havens en de havens op de Rijn. Het Cartularium van Sint-Bertijn plaatst Ruthenië in de buurt van Vlaanderen. Luc Vanbrabant meent dat deze naam leidde tot de naam ‘Russische kust’ en de vele verhalen en toponiemen van de rus…
Dorestad, Daventre en Tiale lagen onder Zwentibold in West Francia, terwijl de Vier Ambachten in Oost Francia lagen. Een puzzel die Yeb Boersma tracht op te lossen o.a. met de 'Ottogracht' als rijksgrens
Henne van Heeren onderzoekt opnieuw een wetgeving: De verspreiding van het specifieke rechtsbegrip huysstotinge. De regio Midden-Nederland lijkt op een aparte vroegmiddeleeuwse oorsprong te wijzen…
Eén van de culturele fundamenten van de Franse maatschappij was West-Germaans-Diets. Luc Vanbrabant houdt een sterk betoog in zijn boekwerkje “De Germaanse omgeving van Karel de Grote, het chanson de Roland en de geleidelijke verfransing”
Henne van Heeren leert ons dat het vroeg-middeleeuwse Friese recht tot ver in Nederland reikte, veel verder dan de invloed van de Friese taal... via een onderzoek naar een strafbaar feit uit de Lex Frisionum!
Ruud Van Veen uit zijn verzuchtingen op de manier waarop altijd met Ptolemaeus omgesprongen wordt. In die tijd was het aanwezige materiaal veruit onvoldoende om er de kustlijn van de Middellandse Zee mee te kunnen construeren
Yeb Boersma komt deze keer met wel een zeer bijzondere vraag. Moeten we de Patavia niet zoeken in de kustvlakte aansluitend op de Vlaamse kustvlakte? De 'originele' locatie heeft nog wel wat [meer] onderbouwing nodig om geloofwaardig te zijn
Hoogstraten heeft een kasteel dat weinig is bekend, maar toch een hele geschiedenis met zich meedraagt. Luc Vanbrabant verhaalt ons over Gelmel, heer van de Gelmelburcht...
Bij SEM zijn we dé medewerker van het eerste uur verloren. Onze SEM voorzitter, Ad Maas, vat samen wat Janus voor SEM betekend heeft: Hij was een collega en vriend die 30 jaren in touw was voor de geschiedschrijving van het Eerste Millennium
Ad Maas vindt datering via ijslaagjesonderzoek een geldige methode maar twijfelt eraan of het niet te modelmatig of te statistisch is. Hij stelt voor om chronologie-kritici eens niet-bestrijdend aan de orde te stellen, b.v. via het recente werk van twee archeologen-dendrochronologen...
Ruud brengt ons het verhaal van de Vinlandkaart: Oud perkament, maar hedendaagse inkt. Helaas zegt hij niets over de maker van de kaart, maar hij vertelt ons wel hoe deze zich, behalve met de inkt, nog verder verraden had...
Cas van Houtert publiceerde 5 dikke boeken over de geschiedenis van de Middeleeuwen in Europa, een indrukwekkende prestatie. Ad geeft een overzicht, maar vertelt ons ook wat voor iemand Cas was
ChatGPT is een recente hype rond kunstmatige intelligentie. Het is een briljant ontwikkelde chatbot die uitstekend gesprekken kan voeren. Kurt Wayenberg vroeg ChatGPT even uit over Dorestate
Het is zinloos om Thule/Scanza te plaatsen op de Orkaden, de Shetlandeilanden, de Faerøer of IJsland. Na het lezen van Procopius en Jordanes weet je dat het hier het Finse deel van Scandinavia betreft, het deel boven de poolcirkel!
Ad Maas stelt dat onderzoekers die vanuit een bepaalde hypothese (geloof, overtuiging, wens) werken, doorgaans te veel uit zijn op bevestiging. Ad is meer voorstander van het bijeenbrengen van relevante mogelijkheden van onderzoek.
Eén van de vele ongerijmdheden in de oude teksten is het verhaal dat de Utrechtenaren het lichaam van Ansfried per boot van Amersfoort naar Utrecht brachten. Onwaarschijnlijk! Ruud komt met een alternatieve locatie...
Historici mijden nog steeds de kritische vraag: Wat was het West-Frankische en Oost-Frankische rijk in de 10e eeuw? Ad Maas herontdekte een artikel van Rinus Boidin. Hij is het er niet mee eens maar vindt het nog steeds een interessant betoog!
In de vierde eeuw schreef een Griekse leraar een grafrede voor keizer Julianus[3]. In die rede noemde hij de wederopbouw van de stad Heraclea aan de Rijn[4]. Er is maar één toponiem dat met die naam in verband gebracht zou kunnen worden en dat is Castra Herculis.
Robrecht de Fries was de tweede zoon van graaf Boudewijn V van Vlaanderen. Na zijn huwelijk (in 1063) met Geertruida van Saksen, weduwe van Floris I van Holland, vestigde Robrecht zich in West-Frisia en kreeg de bijnaam "de Fries"
De mappae mundi en de kaarten van de oude Grieken, van Ptolemaeus en Al Idrisiz zijn erfenissen uit de klassieke en vroeg-middeleeuwse tijd. Het was echter met de zeekaarten en het kompas dat de echte geschiedenis van de cartografie begon
Van de Codex Spirensis, een vermeende codex uit de periode tussen 860 CE tot 920 CE zou slechts een enkel blad van het origineel overgebleven zijn...
Ruud buigt zich al vele jaren over de ongerijmdheden op de Peutingerkaart. Sommige zaken zijn verschrijvingen, sommige zaken zijn gewoon verkeerde interpretaties. In die laatste categorie valt de interpretatie van Traiecto
Portus Itius was een oude Romeinse haven, volgens Wikipedia te situeren bij Boulogne-sur-Mer dan wel nabij Wissant... Dr. Beeuwsaert opperde 26 jaar geleden al de juiste locatie te hebben gevonden. In 2022 verscheen eindelijk dit boek.
Huub Kluijtmans attendeerde SEMafoor op een recente, belangrijke Romeinse vondst: Een Gallo-Romeinse omgangstempel (22mx22m), inclusief pannendak en zuilengalerij, tientallen votiefstenen, een grote stenen (water?) put, etc...
De bundel 'Op zoek naar Romeinse wegen in Nederland en België' is de geestelijke erfenis Van wijlen Joep Rozemeyer. Zijn onderzoeken naar het Romeinse wegennet zijn een intrigerend, leerzaam betoog - een nieuw licht op oude zaken.
’Project Yeb Boersma’ staat gelijk aan het oplijsten van teksten die altijd al zorgden voor de discussies. Zo ook hier... Moeten Dorestad en Noviomagus niet in het Vlaamse kustgebied gezocht worden?
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft een nieuwe publicatie vrijgegeven. Niemand stelt de vraag of de archeologie van Wijk bij Duurstede wel past bij wat we verwachten van Dorestad. Of zijn er toch opmerkingen die in die richting wijzen?
Er zijn vier fases van kritiek geweest op de visie van Albert Delahaye. A. Delahaye kon niet bewijzen dat Nederland een stuk geschiedenis van Noord-Frankrijk 'gestolen' heeft maar de discussie gaat nog steeds verder
Allerhande verhaallijnen over de Donkere Middeleeuwen vertellen ons iets over de kleine ijstijd en de pest-pandemie. Dat een runeninscriptie over deze zelfde gebeurtenissen zou berichten is helaas te mooi om waar te zijn
De lijst van locaties met voormalige dijk-vondsten, ook in Noord-Nederland en de Wadden, uit de betreffende periode is verrassend lang. Let vooral ook op Vlaardingen en omgeving
De verwarring tussen het land van de denen dat het Scheldegebied was en het land Denemarken heeft er voor gezorgd dat men veel verhalen, toponiemen en personen in de verkeerde streken is gaan zoeken. Was Hamlet geïnspireerd op een deense prins uit het Scheldegebied?
Een overzicht van de Frankische en Merovingische bronnen tot 751 bevat 30 bronnen. Het MGH noemt 53 bronnen. Er is ook een overzicht van 32 Oudhoogduitse teksten gedateerd door germanisten. Tijd om deze bronnen eens te ordenen
De 'Chaussées Brunéhaut' zijn een gekend begrip in België, Artesië en Noord-Frankrijk. Waar komen die namen vandaan en hebben die iets van doen met de middeleeuwse Brunhildis?
Oda (690-727) was een blind geworden Schotse prinses die in Luik (de kerk van Sint Lambertus) weer ziende werd. Uit de ‘oude boekenafdeling’ van de Achelse kluis...
Weten we eigenlijk wel zeker dat Karel de Grote echt heeft bestaan? En zo ja, wat is dan voor ons de waarde van de Annalen van het Frankische rijk en de aan Einhard toegeschreven biografie van de beroemde heerser?