Jochems, J., Hout, J. van, Laenen, A., Maas, A., & Wayenberg, K. (red.) 2014
SEM-reeks, Vergeten Verleden, deel 5 Stichting Uitgeverij Papieren Tijger, Breda
Vanuit drie invalshoeken schetsen de auteurs de betekenis van het tijdperk van de Karolingers en de Ottonen. Op basis van de conventionele bronnen is opkomst en verval van het Rijk van Karel de Grote uiteengezet, zijn de invallen van diverse bevolkingsgroepen breder beschreven dan gewoonlijk (het waren niet alleen Vikingen) en is aangetoond dat het graafschap Holland kon ontstaan vanuit Vlaamse initiatieven, met daarbij een belangrijke rol voor Karel de Eenvoudige. Vervolgens is het archeologisch onderzoek in het gebied van Zutphen (Elten en Deventer) belicht en dan blijkt Hamaland een zeer interessant en te weinig bekend historisch thema. In een apart hoofdstuk zijn de problemen, maar ook de mogelijkheden van archeologisch onderzoek met betrekking tot de vroege middeleeuwen op een rij gezet. Ten slotte is de geschiedenis van deze periode belicht vanuit het toenmalige Byzantium. De vroege geschiedenis van Byzantium wordt in enkele rake lijnen geschetst. Daarna komt het leven van Theophano, de Byzantijnse echtgenote van keizer Otto II aan bod, met daarbij een antwoord op de vraag of Nijmegen voor haar een plaats van betekenis is geweest. De rol van haar zoon, Keizer Otto III (die achteraf zowel geniaal als waanzinnig werd verklaard), is onderwerp van studie in het laatste hoofdstuk aan de hand van het opmerkelijke proefschrift van Menno ter Braak. En daaruit blijkt ten overvloede dat historische thema's vaak niets aan actualiteit hebben ingeboet.