Jochems, J., Laenen, A., Maas, A., & Wayenberg, K. (red.) 2013
SEM-reeks, Vergeten Verleden, deel 4 Stichting Uitgeverij Papieren Tijger, Breda
Voor veel mensen is het op de basisschool aangeleerde begrip Friezen, Franken en Saksen haast een leuze, een slagzin om de Nederlandse identiteit samen te vatten, en voor sommigen misschien wel een strijdkreet. Drie hoogleraren en drie professionele amateurs buigen zich in deze publicatie over dit thema dat het gebied van de Lage Landen bestrijkt, met aan de ene kant Duitsland en aan de andere kant van de Noordzee en Het Kanaal het land van de Angelsaksen. Het verhaal over Friezen, Franken en Saksen blijkt veel gecompliceerder dan ooit leek. Machtsverhoudingen veranderden voortdurend, machtsgebieden bewogen, machtsaanspraken wijzigden door geboorten, huwelijken en erfenissen. Grafvondsten laten zien dat er contacten waren over grote afstanden. Zo gesloten waren de woongebieden niet. De rondtrekkende vreemdelingen waren vaak welkom, omdat ze nieuws brachten, bepaalde technieken beheersten en soms problemen konden oplossen waartoe de autochtone groep niet in staat was. Samenwerking en afstemming konden lonend zijn. Maar diepe ressentimenten bestonden ook en zinvol geweld werd bepaald niet geschuwd.